Logo

Medische basiskennis

Algemene waarschuwing

Voor beginnende fretteneigenaren is het verleidelijk om af te gaan op wat je dierenarts zegt over wat je moet doen met fretten op medisch gebied. Hier moet je nóóit zomaar vanuit gaan! Er zijn heel erg veel dierenartsen die (helaas) nog erg weinig verstand hebben van fretten. Als je ervaren bent dan weet je dat je beter je vooraf in kunt lezen en advies kunt vragen aan andere ervaren fretteneigenaren, en met deze voorinformatie naar een dierenarts gaan. De 'domste' fouten kunnen voorkomen zoals de verkeerde entstof gebruiken (levensbedreigend) of de verkeerde informatie verstrekken over het nuchter houden van de fret voor een castratie. Het komt vaker voor dan je denkt en ook bij je vertrouwde dierenarts voor je katten of honden. Ik spreek uit ervaring.

Wanneer je zelf ook geen idee hebt met welk medisch probleem te maken hebt doe je er slim aan naar een dierenarts te gaan die veel ervaring heeft met fretten. Daar kun je dan beter de nodige kilometers voor omrijden.

Lees de informatie op deze pagina door om alle basisregels te leren kennen. Onder links staan dierenartsen waarvan bekent is dat ze goed zijn met fretten. Hieronder ook Hanneke Roest, de bekendste specialist in Nederland. Je kunt haar altijd bellen of e-mailen als je een second opinion wilt. Dat geldt ook voor je dierenarts, wanneer deze wat extra informatie wil.

Index (klik op onderstaand onderwerp)

Inenten, parasieten, griep en verkoudheid, haarbalpreventie, medicijnen, zorg voor oudere fretten (>5), een kale staart.

Index anticonceptie informatie (klik op onderstaand onderwerp)

Beenmergdepressie, sterilisatie/castratie, castratie, hormoonimplantaat, prikpil.


Inenten

Nobivac Puppy DP

Je ent je fretje in tegen hondenziekte. Deze enting heet Nobivac Puppy DP. Hier reageren fretjes het minst heftig op. Let er goed op dat uw dierenarts alleen met deze stof ent! Veel dierenartsen geven nog steeds een cocktail enting. Dit is een combinatie van ziektes voor hondenpups en hier zitten veel ziektes in die een fret helemaal niet nodig heeft. Het risico dat een fret hierop reageert is zeer groot, met vaak een dodelijke afloop. Zorg dus dat je alleen Nobivac Puppy DP laat gebruiken en leg hier de nadruk op wanneer je de afspraak maakt en wanneer de enting plaats vindt.

Wanneer?

  • als pup zijnde 2 keer (voor een extra boost, 3 à 4 weken van elkaar)
  • daarna jaarlijks

Een pup kan in principe vanaf 6 weken geënt worden, mits de gezondheid goed is! Het kan daarom zijn dat je pupje van zijn fokker al zijn eerste enting heeft gehad op het moment dat je hem/haar aanschaft. Een 2e enting volgt 3 à 4 weken na de eerste enting dus die moet je nog wel doen. Het maximum tussen de 1e en 2e enting is 6 weken. Wacht je dus te lang, is de 1e enting niet geldig meer.

Wanneer je pup nog niet bij de fokker is geënt dien je de pup rond 9 weken zijn eerste enting te geven. Net als hierboven volgt dan een 2e enting volgt 3 à 4 weken na de eerste enting.

Vervolgens ent je de fret jaarlijks. Er zijn enkele fretteneigenaren die de enting nog maar eens per 2 jaar herhalen, maar hierover zul je je persoonlijke mening moeten vormen en ook zeker de risico's kennen.

Een volwassen fret die nog nooit geënt is volgt ditzelfde schema. Ook deze heeft de eerste maal een extra prikkeling nodig, en vervolgens de jaarlijkse herhaling.

Kosten

Inenten kost meestal zo'n € 32 per fret en ongeveer € 28 per 2e fret.


Parasieten

Vlooien

Fretten kunnen net als veel andere dieren vlooien krijgen. Wanneer je ook andere dieren zoals katten en honden in huis hebt is deze kans het grootst. Wanneer dit zo is, behandel dan de fretten tegelijkertijd met je andere dieren. Wanneer je alleen fretten hebt zorg dan dat je enkele keren per jaar preventief behandeld (zie hieronder).

Oormijt

Oormijt Fretten zijn zeer vatbaar voor oormijt en het is dan ook belangrijk je fret hier regelmatig op te controleren en preventief voor te behandelen (zie hieronder onder voorkomen en bestrijden). Oormijt is een parasiet die je niet met het blote oog ziet, omdat deze heel diep zitten. Je hebt hiervoor een otoscoop nodig van een dierenarts of kunt deze zelfs zelf aanschaffen als je graag regelmatig je fret controleert. Normaliter maakt een fret bruinig oorsmeer aan. Wanneer het oorsmeer zwarte stipjes bevat, zwart is of er zelfs veel van is is oormijt waarschijnlijk de oorzaak.

Oormijt kun je ook herkennen wanneer je fret regelmatig gericht aan zijn of haar oor krabt. Dit is ander gedrag dan normaal krabben bij jeuk, wat ze meestal onderaan de buik doen.

Voor meer informatie over het schoonmaken van de oren (enkel wanneer ze zeker weten oormijtvrij zijn!) klik hier.

Wormen

Wormen Preventief ontwormen is niet nodig voor fretten die binnen leven, omdat ze er zelden tot nooit last van hebben. In tegenstelling tot bijvoorbeeld katten krijgen zij niet een bepaald stofje mee in de moedermelk die dit veroorzaakt. Toch kan het zo zijn, bijvoorbeeld door een vlo, dat je fret toch wormen heeft. Dit kun je bijvoorbeeld zien aan de ontlasting (zie hiernaast een plas met lintwormen). Ook kan het zijn dat je fret magerder wordt. Laat het dan door de dierenarts controleren alvorens te gaan bestrijden want je wilt eerst zeker weten met welk type worm je te maken hebt en welk middel hiertegen bestrijdt. Ga niet ontwormen met middelen uit de dierenwinkel.

Fretten die buiten worden gehouden zijn wel vatbaar voor longworm of hartworm. Bijvoorbeeld door het eten van een met longworm larven besmette slakken of door het eten van (wilde) muizen, vogels of kikkers die deze slakken hebben gegeten. Deze wormen zijn (preventief) te behandelen met Stronghold® of Advocate®.

Voor fokkers is het beter prefentief te ontwormen wanneer de pups ongeveer 5 weken oud zijn ofwel eerder; wanneer ze volop aan het eten gaan.

Teken

Fretten kunnen door teken net als mensen ook gewoon Lyme krijgen. Het is belangrijk om teken binnen 24 uur te verwijderen wanneer je fret deze heeft. Ontsmet het plekje wanneer er iets achterblijft.

Let uiteraard extra goed op wanneer je hebt gefretteerd of met je fret in een bos hebt gewandeld. Fretteer je veel? Dan kan het handig zijn om je fretten preventief tegen teken te behandelen. Doe dit met bijv. Frontline en nooit met spray; dit kan de teek misselijk maken en laten overgeven onder de huid waardoor spieren in die regio kunnen gaan opzwellen.

Voorkomen en bestrijden

Stronghold fretten Het is aan te raden je fretten preventief zo'n 2x per jaar te behandelen, in het najaar en voorjaar. Voor bestrijding dien je 1x per maand te behandelen tot de problemen verholpen zijn, maximaal 3x.

Er worden meestal 2 verschillende soorten middeltjes gebruikt door fretteneigenaren die geschikt zijn voor fretten:
  • Stronghold®: tegen vlooien, luizen, oormijt en wormen (incl. spoelwormen, excl. lintwormen)
  • Advocate®: tegen vlooien, oormijt, haakwormen en een preventieve werking tegen hartworm
Minder geschikt:
  • Frontline®: tegen vlooien, luizen en teken (let op: geen oormijt en geen wormen)
  • Advantage®: vlooien en luizen
Andere middelen zoals Advantix® en Prac-tic® zijn enkel voor honden.

Stronghold® en Advocate® hebben dus een bredere werking en zijn perfect voor fretten i.v.m. oormijt, aangezien fretten hier snel last van hebben. Gebruik dus bij voorkeur altijd Stronghold® of Advocate®. Dit is alleen bij je dierenarts verkrijgbaar. Fretten moeten bij voorkeur minstens 400 gram wegen, raadpleeg anders je dierenarts voor de dosering. Fretten onder de 1300 gram krijgen de 15 mg pipet (roze kitten) en daarboven de 30 mg pipet (paarse 'toy dogs').


Griep en verkoudheid

Fretten zijn erg vatbaar om griepjes en verkoudheden over te nemen van hun baasje of andere bewoners in huis. Blijf dus zoveel mogelijk uit de buurt van je fret als je ziek bent, of als je toch gaat: hoest enkel in zakdoeken en zorg dat je je handen tussendoor afneemt met hygienische doekjes terwijl je de kooi schoonmaakt. Wanneer je fret toch verkouden wordt hou dan goed in de gaten of je fret goed eet en drinkt.


Haarbalpreventie

Fretten kunnen haarballen opbouwen als gevolg van maagproblemen. Hun maag is als het ware niet actief genoeg om de haren vlot genoeg eruit te werken. Wanneer de haarballen te groot worden kunnen deze alleen nog operatief verwijderd worden. Meest voorkomende symptoom hiervan is niet meer willen eten, omdat de haarbal het maagdarmkanaal blokkeert. Gebruik preventief haarbalpasta zoals kat-a-lax voor fretten die in de rui zijn, zodat opbouwende haarballen direct afgevoerd worden via de darmen. Van kat-a-lax wordt 0,5 tot 1 cm per keer gegeven aan een fret.


Medicijnen

Meest gebruike medicijnen en werking

Zet nóóit zomaar medicatie in zonder voorschrift van een dierenarts. Deze lijst is bedoeld ter controle of je de juiste medicatie aan het inzetten bent voor het type probleem dat je fret heeft.
  • Synulox (tabletten 50 mg): antibiotica (breed spectrum), 80% v/d ziekteverschijnselen van fretten zijn maag- en darmklachten, dus vnl. ingezet voor maagproblemen.
  • Metrazol (vloeibare suspensie): antibiotica (breed spectrum). Richt zich op allerlei darmbacteriën, maar net weer andere bacterien dan bijv. Synulox.
  • Sucralfaat (vloeibare suspensie): maagbeschermer bij maagproblemen (speciaal lekker recept te koop bij de Frettenkliniek). Hier kun je niets fout mee doen eig. (teveel geven bijv.). Bij ernstige maagproblemen (te zwakke maagwand) kan Sucralfaat echter pijnlijk zijn voor maagpatiënten. Stop als je fret dit slecht inneemt ondanks lekker Frettenkliniek recept, onmiddelijk mee. Geef daarnaast Sucralfaat niet meer aan oude fretten.
  • Omeprazole (korrels): maagzuurremmer bij maagproblemen. Kijk altijd uit met rauw vlees bij maagzuurremmers. Bij moeilijk innemen bovenop wat dikkere Waltham (de norm) de korrels in een spuitje drukken en met een spuitje geven.
  • Metocloperamide (vloeibare suspensie): stimuleert de maag-darmdoorvoer zodat ze minder snel misselijk zijn.
  • Zantac (vloeibaar): maagzuurremmer bij maagproblemen. Werkzaamheid weer net iets anders dan Omeprazole dus kan juist beter werken, maar kan soms ook verkeerd vallen bij fretten.
  • Opstelling medicijnen
  • Enacard (tabletten 1 mg): hartmedicatie, maar vnl. ook levensverlengend i.v.m. bloedverdunnend effect. Wordt ook ingezet bij nierproblemen. Wordt vanaf start levenslang gegeven.
  • Polaramine (tabletten): middenoor verdovend effect.
  • Proglycem (vloeibare suspensie): bij bloedsuikerproblemen / Insulinomen. Geef, net als de rest, alleen op voorschrift van je dierenarts. Belangrijk om de juiste begindosis vast te stellen en middels de symptomen evt. in etappes te verhogen.
  • Cerenia (vloeibare suspensie): werkt gericht op een bepaald type misselijkheid (werkt vooral goed door misselijkheid van bijv. alvleesklier, lever en galblaas).
  • Surolan: bij oorontsteking (nóóit bij oormijt, dan eerst behandelen!), hoewel ook Synulox gebruikt kan worden.

Raadpleeg bij het inzetten van andere medicatie áltijd de Frettenkliniek (je dierenarts mag dit ook doen om zijn bevindingen en behandeling te checken). Zo worden Prednison en Marbocyl bij hoge uitzondering met lage dosis en zo kort mogelijk ingezet, aangezien zij in zeer rap tempo maagproblemen oproepen bij de fret.

Slechte medicatie voor de maag

Reguliere dierenartsen schrijven vele soorten gevaarlijke medicatie voor aan fretten, bij gebrek aan kennis over de extreem gevoelige maag van de fret. Nooit zomaar geven (zie de waarschuwing hierboven)!

Antibiotica:
Marbocyl, Bactrimel, Gentamicine, Baytril

NSAID’s (ontstekingsremmende pijnstillers):
Metacam / Novacam, Carprofen, Rimadyl, Meloxicam, Coxib-groep, Fenylbutazon etc.

Corticosteroïden:
Prednison, Prednisolon, Dexamethason (deze drie alleen bij hoge uitzondering met lage dosis en maagbeschermer kort inzetbaar)

Hoe geef je medicijnen in?

De meeste medicijnen kun je als pil verkruimelen (bijv. met de achterkant van een theelepeltje) of met een spuitje wanneer vloeibaar, toevoegen aan een walthampapje. Zie voeding. Lukt dat niet goed, dan kun je stimuleren met een lepeltje.

Alleen als het echt móet (bijv. bij ernstige maagpatiënten) met een spuitje in de wangzak. Wanneer je fretten in het nekvel pakt gaan ze vaak automatisch likken uit het spuitje.

Rechts en onderstaand zie je een standaardopstelling van medicijnengereedschap en het maken van Waltham (met omeprazole korrels erbovenop in het linker bakje). De gebruikte schaaltjes zijn theezakjeshouders. Klein voor degene die niet veel Waltham hoeft binnen te krijgen, of groter voor de fret die daar wel baat bij heeft.

Waltham maken

Zorg voor oudere fretten (>5)

Wees voorzichtig met voeromschakeling. Probeer wanneer mogelijk prooidieren te voeren. Probeer stress te beperken. Zet absoluut geen jonge fretten meer er bij in de groep! Hier kan de fret aan overlijden. Voer de fret wanneer ouder dan 7 jaar 1 maal daags bij. Niet vaker, want dan kan het zijn dat de fret zijn normale voeding ervoor laat staan! Geschikte bijvoeding voor oudere fretten:

  • Waltham (hoewel plantaardig hoog in eiwitten, zacht voor de maag, voeding en vocht in één en een volledige voeder als nodig).
  • A/D blikvoer dieet van Hill's. Gebruik de I/D bij maagproblemen; deze is minder vet. Er zal wel sneller tandsteen ontstaan. Het is dus belangrijk dat het gebit regelmatig wordt bijgehouden door de eigenaar of de dierenarts (bij oudere dieren liever niet onder narcose).
  • Leer de fret uit een spuitje te eten.

Wil je medicatie door deze voeding mengen en heb je meerdere soorten medicijnen? Wees dan voorzichting: niet alle medicijnen mogen samen gegeven worden! Raadpleeg dus altijd eerst je dierenarts.


Een kale staart

Kale staarten syndroom Bij veel fretten dunt bij de rui in het voorjaar en de zomer de beharing van de staart behoorlijk uit. De oorzaak is onbekend. Zolang het niet verder gaat dan de staartbasis gaat er niets aan de hand en lost het probleem zich vanzelf weer op als de vacht weer voller wordt naarmate de wintertijd er weer aankomt.

Wanneer de fret wel op andere plekken van het lichaam kaal wordt neem dan direct contact op met de dierenarts. Dit kunnen verschillende bekende frettenziekten zijn.

Tip: Een rauw ei is goed voor de vacht en helpt deze te herstellen en weer zacht en glanzend te maken. Het is niet gezegd dat de kale staart hiermee weg gaat. In de meeste gevallen is dit niet het geval. Maar één keer wekelijks een eitje (niet vaker want het werkt laxerend) is goed voor de vacht. Doe dit bij voorkeur alleen in het seizoen/voorjaar.


Beenmergdepressie

Deze aandoening komt voor bij vrouwtjes die te lang loops zijn. Als een vrouwtje niet gedekt wordt blijft ze 6 maanden lang loops, ongeveer van maart tot augustus. De hoge hormoonspiegels in het bloed veroorzaken een slechte functie van het beenmerg waardoor er minder bloedcellen geproduceerd worden. Dit kan aanleiding zijn tot bloedarmoede, een tekort aan bloedplaatjes waardoor bloedingen en infecties zoals een baarmoederontsteking. Loopse vrouwtjes kunnen al vanaf 2 maanden na het begin van de loopsheid, tengevolge van deze aandoening sterven. Meestal duurt het wat langer voor er ernstige problemen ontstaan en sommige fretjes zijn jaar in jaar uit loops zonder al te grote problemen. Eigenaren die deze complicatie niet kennen gaan meestal te laat naar de dierenarts. Behandeling is moeilijk en de meeste echt zieke dieren sterven.

Symptomen

Beenmergdepressie De eerste symptomen zijn een loops fretje met wat slijmerige uitvloeiing uit de vagina, gewichtsverlies, te bleke slijmvliezen en kaalheid onder de buik en van de staart. In de ernstige, meestal fataal verlopende gevallen wordt de fret lusteloos en wil niet meer eten. Er kunnen diverse bloedingen in de huid optreden, het dier kan verlamd raken en er kunnen een baarmoederontsteking of longontsteking ontstaan.

Hierboven zie je een kaal wordend fretje als gevolg van beenmergdepressie. Ook zie je dat de vacht en huid wat oranjiger zijn als gevolg van het aanmaken van extra lichaamsvet gedurende deze hormonale periode. Zie voortplanting voor meer informatie.

Behandeling

Als de conditie het toe laat, is een sterilisatie de beste en meest definitieve oplossing. Bij een zieke fret kan de narcose een te groot risico worden, waarbij het hormoonimplantaat een uitstekende mogelijkheid is om het vrouwtje uit de loopsheid te halen.

Voorkomen

Het beste kunnen vrouwtjes waar niet mee wordt gefokt, gesteriliseerd worden (kijk onder sterilisatie/castratie). Het is ook mogelijk om een hormoonimplantaat te laten plaatsen bij de dierenarts. Kijk onder de desbetreffende onderwerpen voor meer informatie.


Sterilisatie (of eigenlijk castratie van een moertje)

Wanneer?

Een vrouwtje dat niet voor de fok wordt gebruikt, kan het beste worden gecastreerd in januari (voor de meeste moertjes op ong. 8 maanden leeftijd). Bij een castratie kies je (anders dan bij een hormoonimplantaat) voor een wat groter risico op bijniertumoren. Daarnaast is de theorie: des te jonger je een fret castreert, hoe meer kans op bijniertumoren. Met die reden castreren we in januari, vlak voor de periode van loopsheid begint.
Castreren kan, wanneer de nood daar is (een gevonden fret of fret in nood) ook tijdens de loopsheid. Uiteraard nog altijd zo snel mogelijk indien een dergelijke zaak zich voordoet. Als moertjes te lang loops zijn krijgen ze problemen met beenmergdepressie (zie bovenaan deze pagina).

Hoe gaat de operatie in zijn werk?

De operatie wordt via een snede achter de navel op dezelfde wijze uitgevoerd als bij de kat. Het is belangrijk dat de dierenarts goed oplet dat beide eierstokken volledig worden verwijderd. Het komt nogal eens voor dat een restant blijft zitten waardoor de fret weer loops wordt na de operatie of in het volgende seizoen, met alle risico's van dien. Ook kan een restant ervoor zorgen dat er tumoren ontstaan op latere leeftijd. Een dierenarts die ervaring heeft met de castratie van moertjes is dus van groot belang.

Nuchter houden

Let er goed op wat je dierenarts over nuchter zijn verteld! Als je je fretje 's ochtends vroeg rond 9 uur brengt willen ze nog wel eens zeggen dat je de avond ervoor moet stoppen met eten geven. Hier is niets van waar! Een fretje heeft een kort darmenstelsel en is na 4 uur al weer nuchter. Als je je fret 's ochtends moet brengen, haal dan rond een uur of 5 's ochtends haar voerbakje weg.

Hechtingen

Fretten komen anders dan bijv. katten niet aan hun hechtingen. Ze maken alleen regelmatig de wond schoon. Hechtingen worden er een week of later na de operatie kosteloos uit gehaald door de dierenarts of door jou zelf. Soms gaan ze ook vanzelf er uit. Naast uitwendige hechtingen wordt tegenwoordig ook vaak inwendig gehecht, dit zijn oplosbare hechtingen. Na de operatie kun je het springen het beste zoveel mogelijk belemmeren.

Hier zijn twee voorbeelden van hechtingen. De eerste Sjos, die een uitwendige hechting had, en de tweede Skittle, die inwendige oplosbare hechtingen had en waarvoor je dus niet terug naar de dierenarts hoeft. Het silver is een ontsmettingsmiddel op natuurlijke basis.

Hechtingen

Kosten

Een sterilisatie kost meestal tussen de € 90 en de € 125 (gemiddeld zo'n € 110).

Het verschil tussen steriliseren en castreren

Onder ervaren fretteneigenaren wordt het steriliseren van het moertje castreren genoemd. De term steriliseren wordt echter gebruikt omdat deze beter bekend staat vanuit de maatschappij. Maar eigenlijk worden mensen gesteriliseerd en dieren gecastreerd, over het algemeen In dierentuinen wordt sterilisatie wel vaak gebruikt, zodat het natuurlijk gedrag blijft bestaan zonder dat er steeds jongen worden geboren. Bijvoorbeeld bij een leeuw.. Hieronder een opheldering:

Sterilisatie: het doorknippen van de leiders naar de ballen of de eierstokken (met als risico dat deze weer aan elkaar groeien). Hormonen blijven aan wezig, waarmee ook de voortplantingsdrang. Er kunnen echter geen pups verwekt worden (wanneer niet ineens aan elkaar gegroeid). Hiermee worden moertjes dus alleen schijndrachtig.

Castratie: is het compleet verwijderen van de ballen of de eierstokken (in sommige gevallen ook gehele baarmoeder). De aanmaak van hormonen verdwijnt.

Zowel een mannetje als een vrouwtje dienen gecastreerd te worden, omdat er bij sterilisatie een groot risico bestaat dat de leiders weer aan elkaar groeien. Dit is de reden waarom ervaren fretteneigenaren zeggen een vrouwtje te castreren. Denk overigens niet dat als je jouw moertje hebt laten steriliseren je dierenarts het verkeerde heeft gedaan. Ook op deze site hou ik dit begrip aan omdat dit hieronder bekent staat. Hoewel het dus zo genoemd wordt, wordt er eigenlijk een andere ingreep verricht.


Castratie

Wanneer?

Een mannetje waar niet mee wordt gefokt, kan het beste worden gecastreerd op 8 à 9 maanden leeftijd of ook wel in de castratieperiode: begin december. Een niet gecastreerd mannetje die bronstig is ruikt erg sterk vanwege de aanmaak van extra lichaamsvetten en kan in deze periode niet bij andere fretten gehuisvest worden. Een intacte mannetjes fret zal namelijk elk ander fretje proberen te dekken wat veel onrust en bijtwonden in de nek geeft bij de andere fretten. Daarom castreer je een ram feitelijk als het merkbaar wordt dat de bronst begint (kijk voor meer informatie onder voortplanting). De puberteit (klik voor meer informatie naar opvoeding, "pups en puberteitgedrag") geeft bij rammetjes meestal ook al voortekenen van de bronst en soms is het dan nodig het rammetje enige tijd apart te huisvesten. De ram is dan nog niet uitgegroeid, dus probeer dus bij voorkeur te wachten tot het mannetje 8 à 9 maanden is of wacht niet langer dan t/m december gezien de bronstperiode dan van start gaat. Het hormoonimplantaat wordt geplaatst bij rammen vanaf soms al 12 weken. Wanneer je een ram in de puberteit hebt met dusdanige voortekenen van de bronst en je kunt/wilt hem niet apart zetten, kijk dan onder hormoonimplantaat voor meer informatie.

Hoe gaat de operatie in zijn werk?

Castratie is een relatief simpele ingreep en gebeurt op dezelfde wijze als bij een kater. Het belang van een goede dierenarts is dus minder groot dan bij een sterilisatie.

Nuchter houden

Let er goed op wat je dierenarts over nuchter zijn verteld! Als je je fretje 's ochtends vroeg rond 9 uur brengt willen ze nog wel eens zeggen dat je de avond ervoor moet stoppen met eten geven. Hier is niets van waar! Een fretje heeft een kort darmenstelsel en is na 4 uur al weer nuchter. Als je je fretje dus 's ochtends moet brengen haal dan rond een uur of 5 's ochtends zijn voerbakje weg.

Kosten

Een castratie kost meestal rond de € 60.

Effect

Na het weghalen van de balletjes merk je vrijwel altijd na 2 weken het effect. Als maximum wordt 8 weken geroepen. Tegen die tijd zijn zeker alle hormonen uit het lichaam verdwenen. Je kunt de snelheid van geurvermindering versnellen door tijdelijk wat vaker de doeken te verschonen in deze 2 weken, tot 2 à 3x in de week. Doordat de ram telkens in een schone doek slaapt raakt hij zijn lichaamsvet sneller kwijt.


Hormoonimplantaat

Plaatsen

Het plaatsen van een implantaat, ook wel chemische castratie genoemd, lijkt op die van een chip. Hij wordt ingebracht met een naald, is iets groter dan een chip en wordt meestal ingebracht tussen de schouderbladen. Het is aan te raden afleiding voor je fret mee te brengen (bijv. zalmpasta, vitaminepasta of desnoods een schaaltje Waltham) om het fixeren te vergemakkelijken en een boze reactie op de naald te minimaliseren. De implantaten zijn goed bij alle dierenartsen te krijgen, al moet je deze soms wel vooraf in de juiste sterkte laten bestellen.

Een implantaat kan al vanaf 12 weken leeftijd geplaatst worden. Dit is een voordeel voor met name rammen, die soms echt lastige puberteitsklanten kunnen vormen. Wanneer je meerdere fretten in huis hebt wonen is dit zelfs een must voor een ram.

Gezonder dan castreren

Het implantaat is een goed en gezonder alternatief voor castratie en fretten blijken hierdoor een iets langere levensverwachting te hebben. Hij remt namelijk tegelijk de aanmaak van bijniertumoren De Universiteitskliniek in Utrecht is al jaren bezig met onderzoek naar bijniertumoren bij fretten en de mogelijkheid om deze te voorkomen. Hieruit is gebleken dat een implantaat de aanmaak niet voorkomt, maar wel sterk remt.

Wanneer er toch bijniertumoren optreden is het geen probleem een 2e implantaat te laten plaatsen om de werking en remming tegen bijniertumoren te versterken.
. Daarnaast is er geen operatie en narcose nodig, wat naast gezonder en minder risicovol ook noodzakelijk is voor oudere, zieke of verzwakte fretten.

Kosten

Een implantaat is echter kostbaarder dan een castratie en zit rond de €85,- voor een 2-jarige of €120 voor een 4-jarige.

Nadelen en periode van plaatsen

Een implantaat moet om de 2 of 4 jaar herhaald worden en geeft een korte piek van hormonen na plaatsen waardoor je je bewust moet zijn van de periode waarin je deze plaatst en gevolgen die deze piek kan hebben. Met name bij moertjes kan dit heel vervelend zijn omdat wanneer je een implantaat plaatst tijdens een loopsheid dit vrijwel zeker leidt tot een schijndracht. Een schijndracht levert vaak voor ruim 6 weken sociale- en gedragsproblemen op.

Het implantaat wordt daarom bij voorkeur altijd geplaatst wanneer er zo min mogelijk hormonen actief zijn voor fretten (zowel moertjes als rammen): in november. Dit voorkomt ook problemen wanneer het implantaat iets eerder uitgewerkt raakt aangezien de werking ongeveer, en niet exact, 2 of 4 jaar is. Tegelijk voorkomt het de hormonen en daarmee risico's van de piek die vanaf december en januari weer van start gaan.

Het is weleens voorgekomen dat een implantaat 'niet blijkt te werken', al is het dan vrijwel zeker dat het implantaat in dat geval niet goed geplaatst is (deze kan ook uit de naald zijn gevallen na terugtrekken). Een implantaat moet je kunnen voelen onder de huid en is een lang dun staafje, langer dan een identificatiechip. Je kunt dan alsnog voor castratie kiezen of wanneer de voorkeur voor een hormoonimplantaat blijft deze opnieuw plaatsen. Ook wanneer je denkt dat hij er toch echt in moet zitten is het veilig om er een 2e bij te plaatsen. Hou er wel rekening mee dat de ram dan al bronstig is en het lange tijd duurt voordat deze zal gaan werken. Indien je problemen hebt met een implantaat dat niet werkt kan je dierenarts contact opnemen met de fabrikant van het implantaat. Stel daarnaast ook Nico Schoemaker van de Universiteit Utrecht op de hoogte van het probleem en de omstandigheden.

De keuze: implantaat versus castratie

Wat het beste is voor de fret is mede afhankelijk van hoe goed jij als baasje bijhoudt wanneer een nieuwe geplaatst moet en of je de extra kosten geen probleem vindt. Een castratie is voor een ram een vrij kleine ingreep en dan ben je er definitief vanaf. Voor een moertje bespaar je haar zeker een forse operatie, maar moet je wel extra op de periode van plaatsen letten om een schijndracht te voorkomen. Een implantaat is beter voor de gezondheid, maar je moet echt bijhouden wanneer er een nieuwe geplaatst moet worden. Wanneer je dit buiten november hebt gedaan geldt: beter iets eerder dan te laat een nieuwe zetten, want al die hormonen pieken en dalen zijn niet fijn voor een fret en mogelijk zelfs niet heel gezond. Laat je keuze gebaseerd zijn op wat bij je past als baasje, want daar heeft de fret profijt van. Voor een aantal baasjes werkt het nu eenmaal prettiger voor een definitieve castratie te kiezen.

2- of 4-jarig

Vrijwel altijd wordt de 2-jarige variant geplaatst (Suprelorin 4,7 mg) om verscheidene redenen: hij veroorzaakt waarschijnlijk een nog hogere piek hormonen, is handiger voor oudere fretten, is een iets minder hogere uitgave, maar is ook belangrijk wanneer er om medische redenen een tweede bijgeplaatst moet worden (het komt o.a. zeldzaam voor dat een implantaat twijfelachtig geplaatst is en niet werkt) en als eigenaar spreid de kosten beter. Advies is dus om altijd de 2-jarige te plaatsen tenzij je specifieke redenen hebt om toch voor een 4-jarige te willen kiezen.

Andere voordelen:

  • Het is mogelijk om je fret zowel te castreren als een implantaat te laten hebben wanneer deze bijniertumoren heeft. Het implantaat is naast een chemische castratie effectief bij fretten die bijniertumoren hebben en zorgt voor een remmende werking van het ziekteproces. Wanneer bijniertumoren worden vermoed, bijv. door hormonaal gedrag bij een gecastreerde fret, kan preventief een (extra) implantaat gezet worden. Let op: een tweejarig implantaat (4,7 mg) werkt voor bijniertumoren ongeveer één jaar.
  • Het implantaat biedt verder de mogelijkheid (geen garantie!) om, nadat deze is uitgewerkt of operatief is verwijderd, weer te fokken met de fret. Dit geldt voor zowel rammen als moertjes. Het lijkt erop dat het echter wel belangrijk is dat deze is uitgewerkt of verwijderd ruim voor de start van het fokseizoen. Het liefst in oktober of uiterlijk november, direct na de stop van het voorgaande seizoen.

Lees hier meer over het hormoonimplantaat op de pagina van de Frettenkliniek (Hanneke Roest).


Prikpil

Met de komst en zeer goede werking en resultaten van het hormoonimplantaat, wordt om gezondheidsredenen de prikpil voorzover bekend nooit meer ingezet voor fretten. Dit is een uitstekende vervanger voor de prikpil en alternatief voor sterilisatie/castratie.

Copyright © Fretteninformatie.nl